Empedocles kwam van Sicilië. Hij verschilde van de vroege Grieken voor hem, want hij was het er niet mee eens dat er 1 enkele grondstof was voor de wereld. Hij zei dat de werkelijkheid ten diepste bestond uit de kleinste delen van de 4 elementen (vuur, lucht, aarde en water). Alle verandering kon verklaard worden uit het bijeenkomen en uit elkaar vallen van deze elementen. Hij zag 2 krachten in de natuur die hier de oorzaken van zijn: liefde en haat.
Liefde brengt dingen samen en haat scheidt ze. Deze gedachte verklaarde hoe dingen kunnen veranderen en ook hoe de wereld toch hetzelfde blijft.
Zijn theorie over ontwikkeling was dat alleen de sterken overleven. Helaas overleefde hij zelf een sprong in de vulkaan Etna niet.
Parmenides besloot dat wat zijn zintuigen hem vertelden onzinnig was. Hoewel zijn ogen hem vertelden dat alles verandert, zei zijn verstand hem dat dat een illusie was. Als alles verandert, hoe is dan eigenlijk de wereld ontstaan? Hij besloot dat de wereld altijd al had bestaan, omdat niets niet opeens kon veranderen in iets. Hij dacht ook dat de wereld altijd zou blijven bestaan, omdat iets niet opeens kon veranderen in niets.
Parmenides geloofde dat de werkelijkheid alleen met het verstand kon worden begrepen. Hij stelde zich de werkelijkheid voor als een onzichtbare, onveranderlijke bol. Hij zei ook dat licht en duister de oorsprong van alle zichtbare verschil zijn.
Net zoals Thales stelde Heraclitus veel belang in verandering. Alles bevindt zich in een toestand van flux, van verandering. Hij zag dat eigenlijk niets in de wereld van de ene op de andere minuut gelijk blijft. Daarover had hij het, toen hij zei dat je nooit tweemaal in dezelfde rivier kunt stappen.
Heraclitus zocht naar een grondstof om deze verandering te verklaren, en hij kwam tot de conclusie dat het vuur moest zijn. Heraclitus meende dat aarde, vuur en water de 3 belangrijkste elementen van de natuur waren. Vuur was daarbij het primaire element dat de andere 2 beheerste en modificeerde. Vuur ziet er stabiel uit, maar toch verandert het alles wat het aanraakt. 'Alle dingen zijn inwisselbaar tegen vuur en vuur tegen alle dingen... de transformaties van vuur zijn in de 1e plaats de zee; en de helft van de zee is aarde, de andere helft wervelwind.'
Hij zag de wereld als iets wat steeds opnieuw gemaakt en vernietigd wordt. Hij herkende ook in alles een logica - een soort kosmisch evenwicht. Hij begreep dat er zonder winter geen lente kon zijn, en dat er zonder het kwade niets was om het goede aan af te meten. Oorlog en conflict tussen tegengestelden zijn de eeuwige conditie van het universum.
Heraclitus veroordeelde zijn medeburgers van Ephesus als zo humorloos dat ze zichzelf zouden moeten ophangen en de stad zouden moeten laten besturen door de kinderen.
Heraclitus was een antagonist (= agressieve tegenstander) van het zuiverste water, hij bespotte Homerus en stelde dat hij weggejaagd en gegeseld had moeten worden en hij ging tekeer tegen de ideeën en intellectuele integriteit van zowel Pythagoras als Xenophanes en vele anderen.
Deze grote denker is tegenwoordig nog steeds beroemd vanwege zijn stelling over driehoeken: het kwadraat van de hypotenusa van een rechthoekige driehoek is gelijk aan de som van de kwadraten van de andere 2 zijden.
Pythagoras deed geheimzinnig over zijn werk, Hij staat niet alleen als denker, maar ook als mysticus bekend. Hij stichtte een gemeenschap waarvan de leden zich aan strenge regels moesten houden. Eén regel was dat je geen bonen mocht eten. Dat zagen ze als kannibalisme, omdat een opengesneden boon lijkt op het begin van menselijk leven. Dit had tragische gevolgen. Toen Pythagoras eens werd achtervolgd door een vijandige menigte, kwam hij bij een veld met bonen. Liever dan deze 'menselijke bonen' te vertrappen stierf hij een voortijdige dood.
Pythagoras predikte ook reïncarnatie en de transmigratie van de ziel en is voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor het moderne geloof in numerologie, later gepopulariseerd door Nostradamus.
In feite was Pythagoras bezeten door cijfers. Hij dacht dat de werkelijkheid verklaard kon worden door wiskunde.
Hij ontdekte ook een verwantschap tussen wiskunde en muziek en bedacht een theorie over de harmonie van de wereld. Hij bewees dat de intervallen tussen muzieknoten uitgedrukt kunnen worden in verhoudingen tussen de getallen 1 tot en met 4. Muziek heeft een speciale macht over de ziel en het doordrenkt elk weefsel in het universum.
Pythagoras zei dat de werkelijkheid 10 kanten heeft.
De pythagoreeërs vereerden bepaalde getallenpatronen, vooral de zogeheten 'tetractys van de decade'. De tetractys is een diagram dat de eerste 4 gehele getallen afbeeldt in een driehoek van 10 punten. Zowel de driehoek als het getal 10 - de decade - werden door de pythagoreeërs vereerd. In hun denken was het getal 10 het perfecte getal omdat het de som is van de eerste 4 gehele getallen.
De gehele getallen zelf stonden voor fundamentele ideeën - het getal 1 stond voor het punt, 2 voor de lijn, 3 voor het vlak en 4 voor het lichaam. Daarnaast dacht men dat er 10 hemellichamen waren - 5 planeten, de zon, de maan, de aarde en een mysterieuze en onzichtbare 'tegenaarde, die allemaal rond een centraal vuur draaiden.
In contradictie tot zijn pythagorese kosmogonie ontdekte hij dat de verhouding tussen de diagonaal van een vierkant en de zijde niet in een geheel getal kan worden uitgedrukt. Het probleem van 'de onmeetbaarheid van de diagonaal' leidde tot de ontdekking van irrationele getallen.
Anaximenes was een leerling van Anaximander. Hij bestudeerde de wereld om zich heen zorgvuldig en was het met zijn leraar oneens.
Hij geloofde dat de grondstof die alles bij elkaar hield lucht was. Hij dacht dat alle dingen bestonden uit dichte of dunne lucht. Als lucht zich verdichtte, veranderde het eerst in wind, dan in een wolk, dan in water en dan in modder en stenen. Vuur was gewoon heel dunne lucht.
Anaximenes meende dat lucht de bron van alle leven was, omdat mensen lucht moeten inademen om te kunnen leven. Hij zei ook dat de ziel van een mens lucht was. Zo verklaarden zijn gedachten over de wereld zowel de geestelijke als de stoffelijke werkelijkheid. Hij zei: "Als onze ziel, die lucht is, ons bijeenhoudt en beheerst, dan omvatten wind en lucht de hele wereld."
Anaximenes dacht dat de aarde plat was en in de lucht zweefde. Hij zei dat de hemel om de aarde heen bewoog zoals een hoed over een hoofd.
Anaximander kwam net als Thales ook uit Milete. Hij dacht net als Thales dat er een grondstof was die de wereld bij elkaar hield. Maar hij was het er niet mee eens dat het zoiets gewoons was als water. Hij noemde het het 'onbepaalde', iets wat boven het materiële heelal uitging, maar van alles erin de bron was. Hij dacht dat de wereld eruitzag als een trommel en omgeven was door de onbepaalde oerstof.
Anaximander bedacht ook de theorie dat mensen waren voortgekomen uit vissen. Hij zag hoe kwetsbaar een pasgeboren baby was, hulpeloos zonder zijn ouders. Daarom moest de mens zich wel ergens uit ontwikkeld hebben, vond hij,
Hij tekende een kaart van de wereld en vond ook een zonnewijzer uit.
De eerste natuurwetenschapper en analytische filosoof in de geschiedenis van het westerse denken.
De wijze Thales woonde in Milete, een havenstad aan de kust van Klein-Azië (het huidige Turkije). Hij was een sterrenkundige en een expert in watermanagement. Hij voorspelde ooit een zonsverduistering die uitkwam.
Thales schijnt ook zakenman te zijn geweest. Hij zou een fortuin verdiend hebben door vlak voor een grote olijfoogst in oliepersen te investeren.
In zijn metafysica was water het eerste principe van het leven en de materiële wereld. Thales wist dat water vloeibaar, vast en gasvormig kon zijn. Om de veranderende werkelijkheid te verklaren bedacht hij dat water het basisbestandsdeel van de wereld moest zijn. Thales zei dat de wereld als een houtblok dreef over eindeloos water. Aardbevingen waren volgens hem het gevolg van het dobberen van de aarde op de golven.
Thales was de eerste denker die probeerde de wereld te verklaren zonder zijn toevlucht te nemen tot de wil en de grillen van de antropomorfe, homerische goden. Hij probeerde de talrijke fenomenen die hij om zich heen zag te verklaren uit een gemeenschappelijk, onderliggend principe, een idee dat nog steeds populair is in de moderne wetenschappelijke methode. Hij zag dat in alles om hem heen een belangrijke levenskracht aanwezig was en dat 'alle dingen vol zijn van goden'. Thales zei dat God de geest van de wereld is.
